 Wysłany: Sob 17:50, 03 Mar 2007 Temat postu: Odporność u Psa |
|
| Przez całe życie organizm zwierzęcia styka się z różnymi czynnikami zewnętrznymi i mikroorganizmami (wirusami, bakteriami), które starają się go opanować (nie wszystkie zresztą mają charakter chorobotwórczy). Przed zakażeniem chronią dwa podstawowe mechanizmy obronne. Jeden z nich to odporność wrodzona, a drugi - nabyta. Odporność nabyta rozwija się w wyniku zetknięcia się z drobnoustrojami podczas zakażenia lub poprzez szczepienie. Czasami dochodzi do rozregulowania tych mechanizmów wskutek procesów chorobowych (stanów zapalnych, wstrząsów, niedoborów); czasem brak odporności jest defektem wrodzonym.
NA STRAŻY ORGANIZMU System odpornościowy sprawuje swego rodzaju kontrolę sanitarną. Potrafi zidentyfikować i rozróżnić komórki własne od obcych oraz zdrowe od chorych i podjąć walkę z inwazją. Czasem musi się zwrócić przeciwko własnym komórkom rakowatym, które trzeba wyeliminować. Działanie systemu odpornościowego w wielkim uproszczeniu odbywa się następująco: Bakteria, która zaatakowała zwierzę, zostaje uznana za element obcy (antygen). Uruchomiony zostaje mechanizm odporności wrodzonej, którego głównymi elementami są m.in. białe ciałka krwi i inne specjalne komórki, rozmieszczone w różnych tkankach i narządach (krwi, pęcherzykach płucnych, otrzewnej, wątrobie, śledzionie, węzłach chłonnych). Mają one zdolność pochłaniania i niszczenia obcych cząstek, które dostały się do organizmu. W miejscu wtargnięcia antygenu następuje reakcja obronna w postaci stanu zapalnego - obrzęku, przekrwienia, wysięku ropnego, wzrostu temperatury. Podwyższona temperatura - jedna z cech charakterystycznych stanu zapalnego - uniemożliwia rozwój większości drobnoustrojów. Jednocześnie, z chwilą rozpoznania elementu obcego (antygenu), do systemu limfatycznego, odpowiedzialnego za odporność nabytą, również zostaje wysłana informacja. Otrzymawszy ją, wyspecjalizowane limfocyty, rozmieszczone w szpiku, grasicy, śledzionie, śluzówkach, węzłach chłonnych, migdałkach, także zaczynają wytwarzać przeciwciała, zwane imunoglobulinami, które połączywszy się z obcą cząstką, mogą doprowadzić do jej unieszkodliwienia i wyeliminowania. OSŁABIENIE SIŁ OBRONNYCH ORGANIZMU Brak odporności to nabyta lub wrodzona niezdolność do obrony przed ciałami obcymi (antygenami). Organizm staje się podatny na infekcje, nadwrażliwy na żywe składniki szczepionek, zbyt słabo reaguje na leczenie. Osłabienie nabyte jest najczęściej spowodowane nagłymi urazami (oparzeniem, zatruciem), przebytymi chorobami, a także ogólnym zaniedbaniem (np. niedożywieniem, niedoborem aminokwasów). Nierzadko nabyte zaburzenia systemu odpornościowego są wywołane przez lekarza podawaniem niektórych leków, np. przeciwzapalnych (glukokortykoidów) lub leczących zanik tkanek rdzenia (estrogenów). Osłabienie wrodzone występuje u szczeniąt albo młodych psów. Kilka ras - wymienionych dalej - jest szczególnie podatnych na wrodzony brak odporności. Zwierzęta zaraz po urodzeniu nie mają jeszcze w pełni sprawnego aparatu immunologicznego. Jego dojrzewanie następuje w pierwszych tygodniach życia. U osobników z wrodzonym osłabieniem odporności zaczynają się objawy chorobowe polegające na wystąpieniu ciężkich zakażeń. Pojawiają się one zwykle dopiero u młodych psów (w okresie tuż po urodzeniu szczenięta są zdrowe, ponieważ mają jeszcze we krwi przeciwciała matki). Znaczna część wrodzonych defektów immunologicznych to obciążenie genetyczne, występujące rodzinnie, dziedziczne i prowadzące do śmierci w młodym wieku. Dlatego psy dotknięte dziedzicznym brakiem odporności nie mogą być reproduktorami, powinny być jak najwcześniej usypiane - eliminowane z hodowli. |
|
